In de praktijk kom ik veel mensen tegen die (vaak als gevolg van stress) niet meer zoveel energie hebben als vroeger, soms zelfs uitvallen op hun werk en niet meer kunnen doen wat ze gewend zijn. Misschien herken je dat ook wel bij jezelf. Ook voor mijzelf is het soms een uitdaging, vandaar dat ik in deze blog wat tips wil delen om minder hard te zijn voor jezelf.
Je stelt je niet aan
Een veelgehoorde opmerking is dat mensen vinden dat ze zich aanstellen, dat ze niet zo moeten zeuren. Er is vaak een grote angst om anderen teleur te stellen en mensen vinden zichzelf zwak of stom dat ze last hebben van (stress-)klachten. Vaak vraag ik dan iets als “stel dat je beste vriend(in) deze klachten heeft, wat zou je daar dan van vinden?“. De antwoorden daarop zijn vaak een stuk vriendelijker dan wat ze over zichzelf vinden.
Een cliënt zei zelfs dat ze die ochtend een vriendin nog een bericht had gestuurd met de tip om rustiger aan te doen, terwijl ze het van zichzelf maar stom vindt om rustig aan te doen. Ook het advies om ‘beter voor jezelf’ te zorgen wordt vaak gegeven aan anderen. Voor anderen lijken we veel begripvoller en vriendelijker te zijn dan voor onszelf. Waarom is het dan zo lastig om dat voor onszelf te doen?
Waar leer je voor jezelf zorgen?
De meeste mensen leren nergens om goed voor zichzelf te zorgen. Nergens vinden we gedegen informatie over gezonde voeding, goed ontspannen en op een goede manier omgaan met onze emoties. We leren veel van wat we zien en nemen dus onbewust veel van onze ouders en opvoeders over. Om zicht te krijgen op wat je geleerd hebt, kun je eens voor jezelf nagaan hoe jouw ouders met zichzelf omgingen? Op welke manier werd er in jouw gezin omgegaan met emoties? Was er ruimte om tijd voor jezelf te nemen of ‘moest’ er altijd van alles?
De kans bestaat dat jouw ouders ook niet zo goed waren in het uiten van hun emoties en zorgen voor zichzelf. Misschien waren ze te veel bezig met overleven en zorgen dat de boel draaiende gehouden werd. Misschien werden er nooit ruzies uitgesproken, mocht er niet gehuild worden of was er juist een fysieke uiting van (heftige) emoties. Wat het ook is, je hebt daar dingen van geleerd. Het was jouw voorbeeld over hoe het werkt.
Op latere leeftijd haal je ook voorbeelden van school, leerkrachten en vriendjes bijvoorbeeld, en misschien sport of andere hobby’s. Uit al deze voorbeelden haal jij onbewust ideeën over hoe dingen horen.
Hard zijn voor jezelf
Misschien heb je onbewust in al die voorbeelden wel opgepikt dat je hard moet zijn voor jezelf omdat je anders niets bereikt, of dat je pas goed genoeg bent als je een bepaald doel hebt behaald. Of dat je pas voor jezelf mag zorgen als je klaar bent met alles wat er moet gebeuren. Het kan goed zijn dat je deze ideeën niet eens bewust hebt, maar je zou niet de eerste (of de enige) zijn die zo over zichzelf denkt. En dat maakt het lastig om aardiger voor jezelf te zijn.
Ik heb er al wel vaker over geschreven en ik vind het echt een belangrijk onderwerp, dat we veel meer bereiken vanuit acceptatie dan vanuit kritiek. En toch is dat wat veel mensen proberen, om zichzelf met een schop onder hun kont te motiveren. Om toch maar door te blijven gaan, terwijl hun lichaam allerlei signalen geeft dat het niet goed gaat!
Wees je beste vriend(in)
Zo aardig als je voor je vrienden bent, mag je ook voor jezelf zijn. Misschien nóg wel iets aardiger en liever. Jij bent namelijk de enige persoon met wie je ELKE dag voor de rest van je leven te maken hebt. Dan is het wel fijn als dat contact een beetje gezellig is, toch? Minder hard zijn voor jezelf moet (en kun!) je leren door te oefenen.
Dus als je merkt dat je (weer) kritiek op jezelf hebt, vraag je dan eens af of je hetzelfde tegen je beste vriend(in) zou zeggen. Is dat niet het geval, zeg dan tegen jezelf exact die woorden die je wél tegen je beste vriend(in) zou zeggen. Dat voelt vast onwennig in het begin, maar oefening baart kunst. En het mag ook best ongemakkelijk zijn, want bijna alle nieuwe dingen zijn onwennig. Het meest effectief is deze oefening misschien wel als je het voor de spiegel doet, maar dat kan in het begin nog een stapje te ver zijn. Oefen om hardop de woorden uit te spreken. Merk wat het met je doet als je dit dagelijks oefent. Voelt het na een tijdje anders?