Ga naar de inhoud

Omgaan met grote twijfels

“Het grote vuur leek helemaal gedoofd
Het stormde in mijn hoofd, maar dat is nu voorbij
Want al die grote twijfels in mijn hoofd
Waarin in heb geloofd, ze horen niet bij mij”

Trijntje Oosterhuis – Mijn hart

Grote twijfels, we kennen ze misschien allemaal wel. Dingen die we heel graag zouden willen doen, maar niet durven omdat we twijfelen. Hoe ga je daar mee om?

Twijfels zijn gedachten

Het stukje tekst van Trijntje Oosterhuis slaat de spijker op z’n kop met de zin “twijfels in mijn hoofd, waarin ik heb geloofd. Ze horen niet bij mij”. Het is een mooie beschrijving van hoe onze gedachten met ons aan de haal gaan. Wij geloven in die gedachten van twijfel. En daar zit ook meteen de ruimte om het anders te doen.

Twijfels zijn slechts gedachten. Het zijn spinsels van ons hoofd, ons brein. Ze zijn gebaseerd op vroeger. Ons brein zoekt altijd naar patronen. Wat ooit gebeurd of verteld is, wordt gekoppeld aan de huidige situatie en op basis daarvan trekt ons brein een conclusie. Dit gaat veelal op onbewust niveau. De oorspronkelijke situatie kunnen we ons vaak niet eens herinneren.

Als we maar vaak genoeg dezelfde gedachten hebben, gaan we geloven dat ze waar zijn. Als we geloven dat het waar is, laten we ons gedrag erdoor leiden. Bijvoorbeeld: je hebt een poging gedaan om te stoppen met een slechte gewoonte, zoals roken. Je hebt het kort volgehouden en bent toen weer begonnen. Als je nu weer wilt stoppen, haalt je brein de vorige keer erbij en zal je waarschijnlijk denken dat het toch niet lukt.

Gedachten zijn niet waar

Meestal is het echter zo dat onze gedachten helemaal niet waar zijn. Juriaan Galavazi zegt in zijn boek dat ruim 90% van onze gedachten niet waar is! We controleren ze alleen vaak helemaal niet en nemen ze wel voor waar aan.

Sec gezien weet je ook helemaal niet of je nu wel kunt stoppen met roken of niet. Dat het de vorige keer niet gelukt is, zegt niets over de komende keer. Maar doordat wij onze twijfelende gedachten geloven, beginnen we er niet eens aan. Datzelfde geldt vaak voor een droom die je graag wilt najagen.

Veiligheid voorop

Ons brein zal altijd kiezen voor veiligheid. En daarmee altijd kiezen voor wat we al kennen. Stoppen met een slechte gewoonte is onbekend (en dus onveilig), net als iets nieuws uitproberen. Toch zijn we niet overgeleverd aan onze twijfels en kunnen we stapjes maken in de richting waar we graag heen willen:

Maak het veilig voor je brein. Zorg dat het stapje zo klein is dat het bijna bekend voelt en dat je brein denkt “oké, dit kan ik!”.

Wees je ervan bewust dat je twijfels gedachten zijn, die gebaseerd zijn op het verleden. Je bent vandaag anders dan gister en je kunt andere keuzes maken. Dat hoeft niet radicaal (liever niet zelfs), maar kan heel klein. Oefen, daag jezelf uit en experimenteer met kleine veranderingen.

Kijk af en toe vanaf een afstandje naar je gedachten. Wees je ervan bewust dat gedachten produceren de hoofdtaak is van je brein. Kijk ernaar en glimlach.