Ga naar de inhoud

Van kritiek op jezelf naar acceptatie

  • door

Als iemand continu kritiek op je heeft, ben je dan geneigd om voor die persoon te veranderen? Ben je gemotiveerd om harder voor die persoon te gaan lopen?
Of ben je eerder geneigd om harder te lopen voor iemand die je stimuleert en motiveert, maar je ondanks alles ook nu al goed vindt?

Waarschijnlijk doe je meer je best voor de tweede persoon. Waarom verwacht je dan van jezelf dat je gaat veranderen als je steeds maar kritiek op jezelf hebt? In dit artikel tips om van kritiek op jezelf naar acceptatie te verschuiven.

Verandering vanuit kritiek

Als je vindt dat je niet goed genoeg bent, vind je dat je moet veranderen. Pas als je […vul maar in…] bent, dán ben je goed genoeg. Dan voldoe je aan je eigen verwachtingen. Terwijl je stiekem diep van binnen ook wel weet dat je eisenpakket weer veranderd is als je dat doel bereikt hebt. En zo blijf je continu rondjes rennen om ‘beter’ te worden en eindelijk goed genoeg te zijn.

“Doe harder je best”

“je kunt het toch niet”

“dit is niet voor jou weggelegd”

En je zet door, nog iets harder werken, nog een nieuw boek lezen, nóg meer ideeën opdoen en plannen maken. Want als het je lukt, dán ben je goed genoeg. Het is een grote valkuil! Want terwijl je bezig bent met je verandering, ontstaat er een nieuwe verwachting en nieuwe kritiek. Een nieuw ideaalbeeld van hoe het moet zijn. Wanneer het goed genoeg is.

Voor iemand die altijd kritiek heeft, is het nooit goed genoeg.

Begin bij acceptatie

Ook al wil je misschien een heleboel dingen anders in je leven en ben je ontevreden, dan nog (of juist dan!) is het wijsheid om te beginnen bij acceptatie. Werk eraan jezelf te accepteren zoals je bent, op dit moment. Je bent goed genoeg. Je bent hier, op dit punt en dat is helemaal OK. Ja, misschien zijn er nog ambities en wil je dingen bereiken, maar het is nu ook al goed.

Het is zo verdrietig om altijd maar bezig te zijn met kritiek hebben op jezelf en jezelf neerhalen. Oefen jezelf in het accepteren dat je nu bent waar je bent en dat je gedaan hebt wat in je vermogen lag. Ook al vind je misschien dat je meer had moeten doen, er was een reden waarom je dat niet deed (of niet kon). En zelfs al is het waar dat je niet genoeg je best hebt gedaan, je kunt er nu niets meer aan veranderen. Dus accepteer dat het zo is.

Hoe kun je accepteren oefenen?

“Maar hoe doe ik dat dan?” denk je misschien nu bij jezelf. We zijn niet gewend te accepteren dat onze gevoelens zijn zoals ze zijn en willen er graag vanaf.

De eerste stap is om ze te erkennen. Beschrijf eens hardop wat je voelt, waar je het in je lichaam voelt en wat er gebeurt als je het hardop zegt. Hoe voelt boosheid of angst? Hoe voelt het als je hardop uitspreekt dat je genoeg bent? Misschien voelt het heel erg ongemakkelijk en gebeuren er allerlei dingen in je lijf. Het kan ook juist heel kalm voelen.

Er worden allerlei technieken beschreven om je gevoel te ‘omarmen‘. Ik vind dat zelf altijd best lastig voor te stellen, maar misschien werkt het voor jou. Als je het (nare) gevoel in een vorm kunt gieten, hoe ziet het er dan uit? Kun je het inderdaad dan vastpakken en omhelzen?

Daarna is het belangrijk om je oordeel over je emoties los te laten. We vinden vaak zoveel van onze emoties, dat het onzin is, dat we ons niet zo moeten aanstellen of dat we gewoon door moeten zetten. Die oordelen belemmeren ons om te voelen wat er echt is. En die emotie gaat echt niet weg door het te veroordelen. Dus oefen ook om je oordeel over je emotie los te laten. Blijkbaar is die emotie er en heeft ‘ie wat ruimte nodig.

Als je gevoelens erkent, kan het maar zo gebeuren dat ze vanzelf veranderen. We hebben het meest te lijden onder ons verzet tegen die gevoelens (of tegen hoe we zijn).

Vanuit acceptatie ontstaat groei

Als je jezelf leert accepteren en daarmee gaat oefenen, ontstaat er ruimte om jezelf dingen te gunnen. Je hoeft niet te veranderen omdat je beter MOET zijn, maar je gaat jezelf aardiger vinden. Vanuit mildheid ga je dingen doen die beter voor jezelf zijn. Je gaat andere keuzes maken. Dat proces kan in heel kleine stapjes gaan, waardoor het je misschien niet zo opvalt. Daarom is het nuttig om een dagboek bij te houden van wat je voelt en wat je anders doet.

Het kan moeilijk zijn om alleen te werken aan acceptatie. Je denkt misschien dat je de enige bent met jouw problemen en dat maakt het lastig jezelf te accepteren. Als je er over gaat praten, zul je merken dat er meer mensen zijn die ook tegen dezelfde dingen aanlopen. Hulp vragen bij dit proces kan heel prettig zijn. Ook dat is jezelf iets gunnen. Want hoewel je het zelf moet doen, hoef je het niet alleen te doen!