Ga naar de inhoud

Wat is ACT (Acceptance and Commitment Therapy)?

ACT is de afkorting van Acceptance and Commitment Therapy. Ik praat liever over Acceptance and Commitment Training. Als je de artikelen leest en er zelf mee aan de slag gaat, zul je namelijk merken dat het veel oefening vergt. Hier wil ik in het kort stilstaan bij wat ACT is, waarvoor je het kunt inzetten en wat je eraan kunt hebben. Hiermee probeer ik niet volledig te zijn, maar je een eerste indruk te geven.

Psychologische flexibiliteit

Bij ACT gaan we uit van psychologische flexibiliteit, wat in het kort inhoudt dat we aanwezig zijn, ons openstellen voor wat er is en doen wat belangrijk is. Het betekent niet dat we alles leuk vinden en altijd vrolijk en blij door het leven gaan. Het betekent een realistisch beeld van de werkelijkheid (shit happens, er gebeurt in ieder leven ook ellende) en dingen doen die ons leven zin geven (ook al voelt dat als de lastigste weg).

ACT is een relatief nieuwe ‘therapie’ binnen de psychologie en maakt deel uit van de positieve psychologie. Het doel van ACT is mensen te helpen een rijk en zinvol leven te leiden, ondanks de negatieve dingen en ellende die ook bij het leven horen.

Het gaat daarbij om het leren omgaan met pijnlijke gedachten en moeilijkheden, en duidelijk te krijgen wat écht belangrijk voor ons is. Dat noemen we waarden. Hoe meer je handelt naar je waarden, des te meer voldoening haal je uit je leven. Juist als het moeilijk is.

Acceptatie én actie

Eén van de dingen die binnen ACT zeer belangrijk is, is acceptatie. Het loslaten van het verzet tegen wat er is, maar zien en accepteren dat de dingen zijn zoals ze zijn. Dit betekent niet dat je passief blijft hangen in een vervelende situatie en geen moeilijke dingen hoeft te doen. Het is meer een nieuwsgierigheid van zien wat er is, dat het pijn doet of lastig is en dat dit er ook mag zijn.

De andere belangrijke component is (toegewijde) actie. Ook als je accepteert wat er is, kun je daarna actie ondernemen. Je kunt dingen doen die voor jou waardevol zijn, ondanks dat je ze heel spannend vind. Je kunt keuzes maken die je omgeving lastig vindt, maar die jou voldoening geven.

Gedachten veroorzaken ellende

Onze gedachten zijn in veel gevallen de veroorzaker van problemen. Als zich een situatie voordoet, vinden we (lees: onze gedachten) daar iets van. En juist dáár ontstaat vaak het probleem.

“Je geest is niet je vriend – maar ook niet je vijand”

Russ Harris

In mijn lesboek stond bovenstaande quote. Onze gedachten zijn in veel gevallen behulpzaam: we kunnen daardoor plannen, ons inleven, kennis delen, leren van het verleden, voorstellingen maken, etc. Onze gedachten zorgen echter ook voor het herbeleven van het verleden, piekeren, onszelf bekritiseren, beperkende regels en negatieve wereldbeelden. En daar hebben we niets aan!

Een belangrijk doel van ACT is dat we leren onze gedachten waar te nemen en acties te ondernemen die gebaseerd zijn op onze waarden.

Je leest op de blogpagina mijn persoonlijke ervaringen met het (be)oefenen van ACT. Zowel in persoonlijke begeleiding als in de groepstraining maak ik veel gebruik van methodieken van ACT.

Heb je vragen of wil je meer informatie, neem dan gerust contact op. Voel je vrij om jouw eigen ervaringen met me te delen. Zo leren we van elkaar. Meer informatie over ACT vind je op het Youtube kanaal van de grondlegger van ACT, Russ Harris.