Soms krijg je een hoop tegelijk te verwerken en is het leven stressvol. Zelfzorg is juist in periodes van stress enorm belangrijk, maar vaak ook het eerste wat erbij in schiet. Hoe kun je in zo’n stressvolle periode toch goed voor jezelf zorgen? Deze tips helpen je misschien!
Veel kleine stress is grote stress
Oktober begon bij mij niet zo lekker. Een ziek kind, een partner in het ziekenhuis, drukte met werk en de overgang naar de herfst (iets van een herfstdipje..). Allemaal kleine dingen die op zichzelf prima te doen zijn, maar alles bij elkaar toch wel even voor wat stress zorgen.
We denken vaak dat stress op het ene gebied (bijv. werk) geen invloed heeft op andere gebieden (bijv. privé), maar dat is niet zo. Ons lijf en brein denken niet ineens “he, we zijn nu aan het werk dus we parkeren alle stress van thuis tot vanavond”. In je lijf en brein loopt alles door elkaar. En als er dan ineens allerlei kleine stressfactoren zijn, bouwt zich dat snel op tot grote stress.
Ik schoot in een soort overlevingsstand, waarin ik vooral gericht was op alle ballen hoog houden en proberen niet te veel in de piekermodus te schieten.
Zelfzorg in tijden van stress
Ik weet dat het belangrijk is dat ik op dit soort momenten van stress voldoende zelfzorg inbouw. Maar mijn eerste neiging is kop in ’t zand, troep eten om mezelf te troosten en vooral doorgaan. Gelukkig heb ik inmiddels wel een paar dingen die ik snel kan inzetten om beter voor mezelf te zorgen en dus ook wat relaxter door dit soort periodes heen te komen.
- De zon: gelukkig scheen het zonnetje nog regelmatig tijdens deze dagen. Ik heb buiten geluncht en ook nog wat frustratie losgelaten op het winterklaar maken van de tuin.
- Bewegen: hup, naar buiten om te wandelen. Na een minuut of vijftien merk ik vaak dat ik me een stuk beter voel.
- De keuken in om te bakken. Deze werkt voor mij dubbelop: het bedenken en bakken vind ik altijd al leuk om te doen en helpt me ontspannen. En daarnaast zorg ik er hiermee voor dat ik gezonder eet. Vaak bak ik een gezond bananenbrood waarmee ik een paar dagen kan ontbijten of experimenteer ik met iets anders waarmee ik lekker kan ontbijten. Het geeft me een goed gevoel als ik gezonde ontbijtjes klaar heb liggen, zodat ik een goede start van de dag kan maken.
- Ontspannende activiteiten: ik kijk niet zo veel tv, maar af en toe vind ik een leuke serie wel heel fijn. Op dagen waarop het niet zo lekker gaat, is het heerlijk om even op te gaan in het leven van iemand anders. Ook handwerken, puzzelen en lezen werken bij mij goed. Ik kies vaak vooral dingen waarbij ik dan niet te veel hoef na te denken.
- Een lang bad of warme douche.
- Lucht je hart! Ik merk altijd dat dingen in mijn hoofd veel groter worden dan nodig. Erover praten helpt om dingen weer in het juiste perspectief te zien, of ze juist vanuit een heel ander perspectief te bekijken.
Kijk of je ruimte kunt creëren
In sommige situaties moet je gewoon door, omdat er dingen geregeld moeten worden. Het is dan wel heel belangrijk om daarna weer even wat ruimte te maken om op adem te kunnen komen.
Ik denk hierbij vaak aan de metafoor van de dijk en de dijkwachter die ik in het boek ‘na de crash‘ tegenkwam. Als de dijkwachter signaleert dat er te veel water (stress) tegen de dijk (je veerkracht) klotst, wordt de dijk opgehoogd met zand (reserve). Daarna is het belangrijk dat de reserve weer wordt aangevuld. Als je te vaak de dijk ophoogt zonder de reserves aan te vullen, loop je uiteindelijk het risico op uitputting.
Dus juist in tijden van stress is het belangrijk ook ruimte voor jezelf te creëren. Zijn er afspraken die je kunt afzeggen of verzetten? Kun je een paar uur vrij nemen van je werk? Kun je oppas regelen voor de kinderen? Jouw situatie is uniek, kijk wat voor jou mogelijk is. En waar jij behoefte aan hebt!
Wees bewust van kleine, fijne dingen
Ik probeer in tijden van stress bewust te zijn van de kleine, fijne dingen die er wél zijn. Want ook in tijden van stress zijn er kleine momentjes die heel fijn zijn en waar je dankbaar voor kunt zijn.
Het kan bijvoorbeeld helpen om elke dag drie dingen op te schrijven die fijn of leuk waren, of waar je dankbaar voor was die dag. Deze oefening helpt om erbij stil te staan dat er ook in slechte en stressvolle tijden nog goede momenten zijn.
Let op je ademhaling
Een andere tip wanneer je veel last hebt van stress, is letten op je ademhaling. Als je gestrest bent, gaat als vanzelf je ademhaling omhoog. Je gaat steeds sneller en korter ademen. Door je ademhaling te verlengen en rustiger te maken, geef je aan je brein een signaal dat het weer ‘veilig’ is. Op deze manier kun je je lijf en ademhaling gebruiken om jezelf te kalmeren.
Ik gebruik zelf regelmatig de Moonbird, een hulpmiddel wat helpt om de aandacht bij je ademhaling te houden. Hier kies ik dan bijvoorbeeld voor het programma dat gericht is op stress, of een algemene adempauze. Als ik genoeg tijd heb, probeer ik dit 20 minuten te doen. Langzaam merk ik dan na een paar minuten dat mijn stressgevoel minder wordt en dat ik meer kan ontspannen.
Zelfzorg met hulp van EFT
Een tip die natuurlijk niet mag ontbreken als het gaat om zelfzorg bij stress, is EFT! Emotional Freedom Techniques, ook wel kloppen of tappen genoemd, kalmeert je brein en zorgt ervoor dat je emoties kunt ontladen. Op momenten dat ik me veel zorgen maak of merk dat ik veel stress heb, probeer ik tijd te maken voor wat rondjes kloppen.
Het hardop benoemen van wat ik voel, helpt al om rust in mijn hoofd te krijgen. En door het te ontladen met kloppen, merk ik vaak ook dat het minder heftig wordt. Dat zorgt er daarna voor dat ik rustiger kan blijven en beter overzicht kan houden. Met deze video kun je zelf EFT uitproberen. Of sluit eens aan bij Klop & Koffie, dan kun je ervaren wat EFT doet.
Wat is jouw vorm van zelfzorg in tijden van stress?