“Je moet niet zo streng zijn voor jezelf” is er vaak tegen me gezegd. Ik heb weleens de neiging flinke kritiek op mezelf te hebben als ik iets niet “goed” heb gedaan. Maar de laatste tijd vraag ik me ook wel af of het soms niet juist nodig is om streng te zijn voor mezelf. Als ik op sommige gebieden niet streng genoeg ben voor mezelf, word ik daar ongelukkig van. Hoe dat zit? Dat lees je in dit stuk.
Dingen die we willen bereiken en die waardevol voor ons zijn, kosten vaak moeite. Zo wil ik graag gezond zijn (en blijven). Maar om gezond te zijn én blijven moet ik moeite doen. Onze maatschappij is er niet echt op ingericht om met weinig moeite gezond te zijn. Verleidingen liggen overal, als je gebak afslaat ben je “saai” en sporten is simpelweg vermoeiender dan op de bank hangen en films kijken.
Wat gebeurt er als ik – op het gebied van eten als voorbeeld – niet streng ben voor mezelf? Dan eet ik alles wat los en vast zit, liefst iets waar veel suiker, zout of vet in zit en kom ik binnen no time 10 kg aan. Als ik volledig toe zou geven aan alles wat ik zou willen eten, word ik ook gewoon dik(ker). Dat helpt me natuurlijk niet bij mijn wens om gezond te zijn.
Onze basis instelling (die van onze hersenen bedoel ik dan) is om te kiezen voor gemak. Eten dat lekker snel voldoening geeft in de vorm van beloningsstofjes. Bankhangen en lachen om een goede film. Dit geeft ons vooral op korte termijn plezier. Op de lange termijn komt dit ons echter duur te staan.
Natuurlijk is het niet zo erg om af en toe de teugels wat meer los te laten. Maar mijn eigen ervaring is dat het daarna zo veel moeilijker is om de teugels weer aan te trekken.. Eind vorig jaar (een dag na Sinterklaas) stopte ik met toegevoegde suikers eten (koekjes, chocolaatjes, dat soort gein). Dat ging supergoed tot de kerst. Ik voelde me fitter, zat lekker(der) in m’n vel en had het gevoel dat ik dit makkelijk vol kon houden.
Met Kerst waren er zelfgemaakte toetjes, taart en dat soort dingen. Ik dacht bij mezelf “vandaag geniet ik hiervan, na kerst ga ik weer verder”. Nou, ‘na Kerst’ bleek nogal een breed begrip, want begin januari was ik weer volledig terug in mijn oude patroon. Die ene uitzondering was het startschot voor allerlei uitzonderingen.
Begin deze week was ik echt niet blij met mezelf, ik baalde dat ik weer zover was teruggezakt. Ik heb mijn dagboek erbij gepakt en ben gaan opschrijven hoe ik me wilde voelen en wat daarvoor nodig was. De ochtend erna voelde ik weer de kracht die ik nodig had om suikers te laten staan. Ik MOET af en toe streng zijn voor mezelf om dingen te doen waarvan ik weet dat ze goed voor me zijn. En soms is streng zijn voor mezelf dan ook makkelijker dan het grijze gebied van uitzonderingen.
Duidelijke afspraken maken en mezelf daar ook aan houden, zonder te geloven in de rotsmoesjes die mijn gedachten verzinnen. De weg naar een zinvol leven is niet altijd makkelijk of gezellig, daarom geeft het uit eindelijk ook juist zin aan het leven.
Natuurlijk heeft het geen zin om jezelf constant op je nek te zitten als je een keer een foutje maakt. Leren gaat met vallen en opstaan. Maar af en toe heb ik in elk geval een (liefdevolle) schop onder m’n kont nodig om te werken aan wat ik belangrijk vind. Er is niets mis met streng zijn voor jezelf als het gaat om het behalen van je (lange termijn) doelen zoals gezondheid. Het is echter een ander verhaal als streng zijn voor jezelf erover gaat dat je niet goed genoeg zou zijn. Daarover volgt binnenkort een andere blog.
