Ga naar de inhoud

Boekreview: Je bent al genoeg

  • door

Dit nieuwe boek van Thijs Launspach stond al een tijdje op de wishlist: “Je bent al genoeg- mentaal gezond in een gestoorde wereld”. En het was het wachten waard. Voor mij is dit (weer) een boek dat bevestigt dat we niet echt een goede kant op gaan met elkaar en als maatschappij. Maar het boek biedt ook hoop, door tips en ideeën om de boel ook weer om te keren.

Waar gaat het boek ‘je bent al genoeg’ over?

Hoe houd je je staande in een wereld van prestatiedruk, geluksterreur en idioot hoge verwachtingen?

Nóg gelukkiger en nóg succesvoller: het gevoel nooit goed genoeg te zijn, zit ingebakken in onze tijd. Hoe je ook je best doet om ‘jezelf te verbeteren’, er is altijd wel iets aan jezelf om ontevreden over te zijn. In dit boek laat psycholoog Thijs Launspach zien dat verbinding het tegengif is in een wereld van nooit-genoeg-zijn.

Verbinding met onszelf, maar ook met anderen, want mentaal gezond blijven in een gestoorde wereld is niet alleen een individuele verantwoordelijkheid. De weg uit de ratrace is niet een ijsbad of meditatiecursus, maar leren vertrouwen op onszelf en op elkaar. Nee, je hoeft geen superheld te zijn. Alles wat je nodig hebt zit al in je.

‘In een wereld waar alles altijd maar beter moet, effectiever, productiever, is het geluid van Thijs Launspach een verademing. Een fris pleidooi voor zelfliefde, ontdaan van holle frasen en zweverige argumentatie.’ Arie Boomsma – presentator en schrijver

‘Ook ik lijd onder het idee dat ik altijd succesvol, sterk en gelukkig moet zijn. Dit confronterende, leerzame en ongelooflijk relevante boek helpt om dat idee te tackelen’ Milou Deelen – journalist en schrijver

‘Dit boek is een verademing in tijden van absurd hoge verwachtingen. Thijs Launspach is als de belezen, begripvolle, geruststellende en grappige vriend die we onszelf allemaal toewensen.’ Lammert Kamphuis – filosoof, schrijver en spreker

Thijs Launspach (1988) is psycholoog, auteur en spreker. Hij heeft een column in het Algemeen Dagblad en geeft les aan The School of Life. Eerder verschenen van hem de boeken Werken met millennials, Werk kan ook uit en Fokking druk – van die laatste zijn al 35.000 exemplaren verkocht. Hij is een veelgevraagd expert op het gebied van stressmanagement, burn-out en mentale gezondheid.

Mentaal gezond, wat is dat eigenlijk?

Mentale gezondheid is een begrip dat in de (positieve) psychologie steeds meer gebruikt wordt. Er is een verschuiving van het denken vanuit klachten naar de vraag ‘wat maakt iemand gezond’? Mentale gezondheid gaat daarbij over het kunnen omgaan met de ellende die het leven soms met zich meebrengt, en de uitdagingen die je soms moet aangaan. Het betekent zeer zeker niet dat je altijd gelukkig bent of alleen het positieve van alles in zit. Wél dat je in staat bent om te gaan met de tegenslagen die het leven met zich meebrengt.

En als we kijken naar de ontwikkelingen van onze maatschappij is het denk ik niet gek dat steeds meer mensen mentale klachten hebben. Er zijn veel mensen met burn-outklachten, depressieve of angstige klachten en Thijs Launspach spreekt in zijn boek ook wel over een mentale gezondheidscrisis.

Hij legt in zijn boek heel helder uit dat we allemaal zijn gaan geloven in een soort perfecte, maakbare wereld. En als dat jou niet lukt, betekent het dat je iets verkeerd doet. Doordat alles om ons heen gefotoshopt en bewerkt is, en op sociale media en in advertenties veelal het positieve wordt getoond, lijkt het alsof het bij iedereen goed gaat, behalve bij jezelf. Niets is minder waar natuurlijk, maar daardoor is ons wereldbeeld wel behoorlijk verstoord geraakt. En door dat verstoorde wereldbeeld lijkt het alsof wij het zelf nooit goed kunnen doen.

Je kunt jezelf tegenwoordig met zoveel andere mensen vergelijken, dat je misschien nergens als beste uit de bus komt. En wat in het boek ook duidelijk wordt, is dat we onbewust de ideale stukjes van verschillende iconen samenvoegen tot één plaatje waar we dan zelf aan moeten voldoen. Onbegonnen werk!

Streven naar geluk

Geluk is iets ongrijpbaars geworden, wat we pas kunnen ervaren als we aan dat perfecte plaatje voldoen. Het ligt altijd in de toekomst en we moeten heel hard werken om daar te komen. Dat lijkt een beetje het motto van de huidige tijd te zijn. Onze verwachtingen van hoe het leven (en geluk) er uit moeten zien, zijn torenhoog. Daardoor blijven we denken dat het beter moet, of mooier, of sneller. Maar we staan er niet bij stil dat dit hele ideaalbeeld NIET klopt! In het boek stelt Thijs Launspach:

Ongelukkig word je van zomaar de norm achternahollen die anderen voor je hebben gesteld. Gelukkig word je van je imperfectie accepteren.

Thijs Launspach

En dat vind ik een heel mooi uitgangspunt! Wat als je het ideale plaatje los zou laten, en je aandacht zou richten op al die dingen waar je nu al wel gelukkig mee bent en die nu al wel goed genoeg zijn?

Wat mij daarbij ook wel helpt als ik in deze valkuil trap is me af te vragen of ik ook daadwerkelijk zou willen leven op de manier zoals de ander (van dat ‘perfecte plaatje’) dat dan doet. Bijvoorbeeld bij populaire vloggers: zou ik daadwerkelijk mijn hele leven inclusief gezin willen filmen om geld mee te verdienen? Neuh.. bedankt.

Met alle zelfhulpboeken en goeroes krijg je bijna het idee dat je volledig zelf verantwoordelijk bent voor je geluk. Maar dat is waanzin, het leven doet soms simpelweg gewoon pijn. We krijgen allemaal te maken met verdriet, verlies en pijn. En dan hoef je dat echt niet heel gelukkig te doorlopen. Door te accepteren dat ook lastige emoties erbij horen, krijg je in elk geval een stuk meer rust in je kop.

De ratrace die ons uitput

We zijn volgens mij met elkaar beland in een soort uitputtende ratrace van het streven naar geluk, naar beter, meer en mooier. Een maatschappij die niet meer stilstaat, waar je alleen maar positief, gelukkig en gezellig moet zijn. Maar waar ondertussen wel een stijgend aantal mensen is die het niet meer volhoudt.

Ik herken ontzettend veel elementen die in het boek naar voren komen, ook van mijn eigen worstelingen met de ratrace van de maatschappij. Ik vond het dan ook heel verhelderend om dit boek te lezen. Naast herkenning staan er gelukkig ook tips in om jezelf los te maken van deze ratrace en je mentaal weerbaarder te maken. Daarnaast beschrijft het boek ideeën voor een kentering die we als maatschappij zouden kunnen maken, door bijvoorbeeld kinderen op school al te leren over mentale gezondheid en geluk.

Verbinding

“Sociale media zijn vergif voor je hoofd” stelt Thijs Launspach in ‘je bent al genoeg’. Uit verschillende onderzoeken blijkt namelijk dat we ongelukkiger worden van social media, onze aandacht spanne wordt steeds korter, onze communicatieve vaardigheden worden steeds slechter en ze kosten ons jaren van ons leven (als je optelt hoe lang je op social media doorbrengt…).

Hoewel je zou verwachten dat we meer verbinding hebben doordat we steeds contact met elkaar (kunnen) hebben, is er meer eenzaamheid dan vroeger. Ook onder jongeren. De coronatijd heeft hier zeker geen goed aan gedaan. We voelen ons namelijk minder verbonden dan vroeger. Contacten worden minder diepgaand (want we worden steeds afgeleid), we doen minder vrijwilligerswerk, en er zijn minder ontmoetingsplekken om met andere mensen te verbinden. De maatschappij wordt steeds meer ingericht op het individu. Maar we zijn sociale wezens, we hebben de groep nodig om ons prettig te voelen en het gevoel te hebben dat we ergens bij horen. Verbinding is dus volgens de schrijver één van de belangrijke elementen om je mentale gezondheid op te krikken.

Niet perfect, maar je bent al genoeg!

Een ander belangrijk element voor een goede mentale gezondheid is accepteren dat je imperfect bent. We zijn namelijk allemaal imperfect. Er is bij iedereen wel iets te vinden wat niet helemaal lekker gaat. En dat is helemaal oké. Het is belangrijk om jezelf te kennen. Het is heel fijn als je weet waar je heel goed in bent én waar je niet zo goed in bent. Je hoeft namelijk niet alles te kunnen, te weten of te doen. Je mag nieuwe dingen uitproberen, vallen, opstaan en concluderen dat iets niet bij je past.

Uiteraard is ook zelfzorg een belangrijk element voor mentale gezondheid. Thijs Launspach beschrijft zelfzorg als “je lichaam en je hoofd geven wat het nodig heeft, dag na dag.” Elke dag even stilstaan bij wat je van jezelf vraagt, met wie je jezelf vergelijkt, aan welk betekenisvol doel je wilt werken, en welke voeding je naar binnen schuift, is essentieel bij het omgaan met tegenslagen in het leven. Dat is niet altijd makkelijk, in de rush van alledag moet je hier bewust tijd voor vrijmaken. Je vindt in het boek verschillende tips over slapen, eten en ontspannen die hierbij kunnen helpen.

Het boek leest makkelijk, en veel onderwerpen worden praktisch uitgelegd. Er zijn veel tips opgenomen over hoe we zelf meer regie kunnen pakken, maar de schrijver maakt ook duidelijk dat we als maatschappij ook andere dingen moeten gaan waarderen. Hoe meer mensen zich bewust worden en beter voor zichzelf gaan zorgen, des te sneller er ook maatschappelijke veranderingen plaatsvinden denk ik. Ook organisaties kunnen een grote rol spelen door het menselijk welzijn hogere prioriteit te geven dan winst en productiviteit.

je bent al genoeg