Ga naar de inhoud

Burn-out, bore-out, burn-on, wat zijn de verschillen?

  • door
burn-out burn-on bore-out

De laatste jaren hoor je steeds vaker de term burn-out voorbij komen. Regelmatig verschijnen er cijfers in het nieuws over het aantal mensen dat last heeft van burn-out klachten of uitvalt. Misschien ken je iemand in je omgeving of heb je er zelf mee te maken. De bore-out en burn-on zijn minder bekend. Hieronder leg ik je de verschillen uit.

Burn-out

Bij een burn-out kun je kort door de bocht zeggen dat iemand roofbouw op zijn/haar lichaam heeft gepleegd en zowel emotioneel als lichamelijk opgebrand is. Het lampje gaat uit. Het lichaam zegt ‘STOP’. Soms werkt het lichaam letterlijk niet meer en is iemand niet meer in staat om uit bed te komen. Een rondje wandelen is al te veel. Er zijn ontzettend veel boeken over (herstel van) burn-out. Eerder schreef ik al een blog over ‘na de crash‘, waar een duidelijke metafoor van de dijkwachter wordt gebruikt om een burn-out situatie te duiden.

Toch is er geen echte duidelijke definitie van burn-out en is het geen officiële diagnose. Algemene kenmerken zijn onder andere slapeloosheid, snel geïrriteerd, vermoeidheid, angsten, etc.

Bore-out

Bij een bore-out zie je ongeveer dezelfde klachten als bij een burn-out. Een verschil zit hem echter in de oorzaak van de klachten. Waar je bij een burn-out lange tijd jezelf voorbij loopt en overvraagt, is er bij een bore-out sprake van ziek worden door verveling. Je wordt te weinig uitgedaagd, waardoor je enorm veel energie verliest.

Burn-on

De term burn-on kende ik tot dit jaar nog niet. Totdat ik het boek ‘Burn-on, de functionerende burn-out‘* las. “Burn-on is een nieuw klinisch beeld dat vooral hoogopgeleide mensen treft, mensen die vastlopen in een innerlijke werkmodus, een permanente professionele fixatie hebben en dwangmatig gericht zijn op prestaties en zelfverbetering. Deze mensen kunnen niet meer stoppen of ‘uit gaan’; ontspannen lukt niet meer. Onderliggend is er altijd een gevoel van tekortschieten en de angst ontoereikend te zijn. Ze geven de buitenwereld de indruk dat ze alles voor elkaar hebben, terwijl het in werkelijkheid heel anders voelt. Wat functioneel is krijgt voorrang op wat vreugde brengt.” (Bron Bol.com).

Ze beschrijft in haar boek hoe ze zelf in een burn-on toestand functioneerde, waarbij ze steeds op een randje van burn-out bleef hangen. Een burn-out had ze eerder meegemaakt en ze herkende de signalen. Dus dan nam ze even gas terug en ging daarna weer verder.

Wat te doen als je burn-out, bore-out of burn-on hebt?

Veel mensen stappen met klachten als eerst naar de huisarts en in veel gevallen is dat een goede stap. De route daarna kan voor iedereen anders zijn. De één wil naar een coach of psycholoog, de ander kiest voor een aanpak die gericht is op voeding en beweging.

Om de juiste oplossing te vinden is het belangrijk om te weten of je klachten voortkomen uit overprikkeling/overbelasting of juist door verveling en te weinig uitdaging. Of dat het komt doordat je teveel probeert iets te zijn wat je niet echt bent, doordat je probeert andermans verwachtingen te realiseren. Hierbij kan de hulp van een coach of psycholoog zeker behulpzaam zijn.

Een ding wat je in bijna alle gevallen zult (moeten) leren, is het luisteren naar je lichaam en de grenzen die het lichaam aangeeft. Zowel burn-out, bore-out en burn-on gaan gepaard met de nodige lichamelijke signalen (klachten) die je voor langere tijd negeert. Om te herstellen en te voorkomen dat je terugvalt is het onwijs belangrijk om beter voor jezelf te zorgen.

burn-out burn-on bore-out